Het Christendom: wezen en geschiedenis
C.III Het Rooms-katholieke paradigma van de Middeleeuwen
C.III.12 De Contrareformatie (slot)
In de zuidelijke staten van Europa werden de hervormingen van Trente vlugger doorgevoerd dan in de door het protestantisme bedreigde gebieden. De bisschoppen van Trente kwamen meestal uit die landen. En een aantal belangrijke figuren hebben daar gewerkt: Ignatius van Loyola, Teresa van Avila, Philippus Neri. Besluiten rond regionale synoden werden eenvoudig niet doorgevoerd. Rome als centrum werd versterkt: de centrale inquisitie bleef haar werk doen, de centrale boekenindex werd ingesteld met zelfs een eigen indexcongregatie. In 1600 werd Giordano Bruno op de brandstapel gebracht, Galilei op de knieën gedwongen en Descartes onder druk gezet. Daarmee was de grondslag gelegd voor de afwijzing van de natuurwetenschappen door de kerk. Tot 1835 zullen de boeken van Copernicus en Galilei op de index blijven staan.
Het belangrijkste waren nog wel de plannen tot katholieke herovering van de verloren gegane gebieden. Daartoe werd de curie in 15 ministeries (