Een zeer interessante bespreking van een boek over Opus Dei. Interessant, omdat de auteur van de bespreking blijkbaar heel goed beseft wat voor soort organisatie Opus Dei is: een club van mensen, die ervan overtuigd zijn dat hun visie op geloof en op de kerk de enig juiste is. En dat het dus verloren moeite is met hen in discussie te treden, laat staan hen enige raad te geven.
Deze twee landen komen geregeld in het nieuws als de toekomstige grootmachten. En dan natuurlijk als concurrent van de huidige.. De schrijver van dit artikel , de economist Pranab Bardhan, zet hier eventjes de puntjes op de i. Hij is professor aan de universiteit van Berkeley, California, maar wellicht, althans naar zijn naam te oordelen, afkomstig uit India. Hij betoogt dat beide landen nog decennia zullen nodig hebben om – economisch althans – op de hoogte te komen van de economische reuzen van vandaag. Voorlopig zijn ze nog de leveranciers van het grootste deel van de armsten van deze wereld.
De laatste tijd is vooral in Amerika, maar ook in Nederland en zelfs bij ons hier, de tegenstelling tusssen wetenschap en religie scherp in de aandacht gekomen. Een tegenstelling, die volgens de enen onoverbrugbaar lijkt, voor anderen niet echt bestaat. Wat Einstein daarover reeds in de jaren veertig heeft gepubliceerd is daarom wel heel interessant. En verhelderend vooral voor de ‘fundamentalistische’ gelovigen onder ons, die door de wetenschap blijkbaar in de gordijnen worden gejaagd. Voor mijn part mogen ze daar blijven hangen…
Het is niet mijn specialiteit, maar ik kan het toch niet laten te verwijzen naar dit artikel over Buckypaper, een materie gemaakt van vezels die de ‘dikte’ hebben van 1/50.000 van een haar. Buckypaper is tien keer lichter dan staal maar 250 keer sterker dan diamant! Geen wonder dat ook de militairen er interesse voor hebben.
Een lezenswaardige bespreking, door Joseph E. Stiglitz, van een boek van Benjamin Friedman over economische groei. Friedman is een overtuigd voorstander van economische groei, maar oefent wel kritiek uit op de wijze waarop die groei in de VS wordt doorgevoerd. Volgens Stiglitz gaat hij echter nog niet ver genoeg in zijn kritiek. De economische groei in de VS is de laatste jaren ten koste gegaan van het milieu, hij heeft de kloof tussen rijk en arm daar niet verminderd maar integendeel vergroot, en hij staat niet echt garant voor een sterkere democratie en een duurzame ontwikkeling. Met de orkaan Wilma (de zoveelste) in het vooruitzicht, biedt Stiglitz hier enkele remedies op langere termijn voor een echte, gezonde economische groei. We kunnen er hier in Europa ook iets van leren.
Dit is zo één van die artikels, die we liever niet lezen: de problemen van een toekomst met steden van meer dan 30 miljoen inwoners, vooral dan gesitueerd in het Zuiden, in de komende twintig, dertig jaar. Landvlucht en verstedelijking gaan samen met armoede. We kunnen er samen iets aan doen (we zullen wel moeten), maar we verschuilen ons zo vlug achter het argument dat het de politici zijn, die het moeten doen en dat wij als individu daar machteloos tegenover staan. En achter het argument, dat het problemen zijn voor onze kinderen en kleinkinderen…
In tegenstelling tot wat hier over het India en zijn ‘godsdienstigheid’ wordt gedacht en gezegd, aldus Amartya Sen, heeft het rationele en wetenschappelijke liberale denken in dat land wel degelijk een traditie, langer dan die van het Westen. De Hindoegodsdienst is wat betreft het geloof in god en goden volgens hem heel sterk agnostisch van inslag.
Een merkwaardig en interessant overzicht van de recente geschiedenis van de Joden in de wereld: de voordelen van de diaspora. De bekende historicus Eric Hobsbawn heeft het over het fenomeen dat de Joden, na zich eeuwenlang in eigen gemeenschappen te hebben opgesloten, pas in de laatste twee eeuwen enorme bijdragen hebben geleverd aan de Westerse cultuur en wetenschap. Een pleidooi eigenlijk voor de integratie van de Joden in onze wereld, tegen de neiging van vooral de radikaleren om zich in een eigen wereld (en in Israël..) op te sluiten.
Een originele en m.i. juiste kijk op de bijdrage tot de geschiedenis van de mensheid van de Maya’s (nou ja) en van de Grieken. “Collapsing the Maya” is het laatste artikel van een hele reeks van Roger Sandall, een Australiër van Nieuw-Zeelandse afkomst. Als je deze bijdrage over Mayas en Grieken leest, komt de nostalgie weer boven naar de tijd dat het Grieks op de middelbare scholen werd gedoceerd. Niet het Grieks als taal uiteraard (daar hebben velen wellicht een broertje aan dood), maar als drager van cultuur en ideeën. Helaas, de tijd van de grote ideeën lijkt inderdaad voorbij!
Mythen en complottheoriën doen het blijkbaar altijd maar beter bij de mensen, naarmate de invloed van de gevestigde kerken en geloven verdwijnt. De opgang van het creationisme in de VS en het nog altijd durende succes van de “Protocollen van de wijzen van Sion” zijn daar maar enkele voorbeelden van. Die protocollen zijn honderd jaar geleden in het virulent antisemitische, tsaristische Rusland geschreven, later op overtuigende wijze als vervalsingen geduid, maar zijn blijkbaar niet dood te krijgen. Het is wel jammer dat het antisemitisme, dat in de loop van die honderd jaar (met Hitler als hoogtepunt) die protocollen als zijn bijbel aanvaardde, tot vandaag nog oorzaak is van veel miserie en verwarring en ongetwijfeld een voedingsbodem voor het “terrorisme”.
In een open democratie past een open debat over de wijze waarop we moeten reageren op het terrorisme van vandaag. En dat kan enkel gebeuren, wanneer we juist inschatten welke de bedoelingen zijn van Al-Quaeda en co. De auteur van dit artikel betoogt dat zij niet op de eerste plaats reageren op politieke standpunten en houdingen van het Westen (zoals veel linkse auteurs beweren), maar tegen de grondprincipes van onze (Westerse) maatschappij: de openheid, gelijkheid van mensen enz. Dat ze daarbij gebruik maken van de symbolen van de Westerse suprematie (de inval in Irak, het conflict tussen Israël en Palestina, enz.) is voor hen mooi meegenomen, maar heeft er in eerste instantie niets mee te maken.
Lowell Monke is een man uit Iowa (VS), die gedurende 17 jaar les gegeven heeft aan kinderen over en met computers. Zijn ervaring heeft hem enkele overtuigingen aan de hand gedaan, die indrukwekkend zijn. Zo zelfs, dat ik als ‘meester’ in een lagere school alle computers de deur uit zou gooien…