andrebogaert.be

Perzië

Het Perzische Rijk, dat slechts een kleine tweehonderd jaar bestond, tussen 550 en 330 v.C., strekte zich uit van Ethiopië tot in Indië, van Klein-Azië en de Kaukasus in het Noorden tot de Arabische woestijn in het Zuiden.

Perzië of Iran (Ariyanam, land van de Ariërs). Tot die Ariërs, die stammen die Iran vanaf het jaar 1000 (het kan ook wat vroeger of later zijn gebeurd) binnentrokken, behoorden de Meden en de Perzen als bekendste. Het zijn Indo-Europeanen. Hun voornaamste militaire kracht lag in het gebruik van paarden.

De Meden.

Zij vormden vóór de Perzen de grootste macht in Iran. Hun gebied lag in het Noord-Oosten. Ze zijn bekend vanuit Assyrische annalen: in centraal Iran werd een stele gevonden, opgericht door de Assyrische vorst Sargon II in de achtste eeuw v.Chr. met het relaas van de veldtochten van Sargon door het gebied van de Meden. Archieven van de Meden zelf heeft men nog niet gevonden. Hun grootste centrum schijnt Hagmatana (door de oude Grieken gekend als Ecbatana) geweest te zijn.
De Meden hebben met behulp van Babylon in 614 v. Chr. een einde gemaakt aan de stad Assoer en het Assyrische Rijk. Daarna, rond 590, trokken ze naar Anatolië, naar het rijk van de Lydiërs, bekend om zijn rijkdom. Na vijf jaar strijd zouden volgens Herodotus na een angstaanjagende zonsverduistering beide partijen de strijd hebben gestaakt. Hun bekendste en tevens laatste koning is Astyages, wiens dochter zou gehuwd zijn met de Pers Cyrus, die een eind zal maken aan de overheersing van de Meden in Iran.

De Perzen: de dynastie van de Achaemeniden.

De eerste grote naam is koning Cyrus. Over wat er vóór hem in Perzië gebeurde en leefde, weten we bitter weinig. Cyrus heeft in 550 v.Chr. de Meden overwonnen. Na hen rekende hij af met de Lydiërs onder Croesus (cfr “zo rijk als Croesus”; de Lydiërs gelden als de uitvinders van het muntstelsel) en onderwierp de Griekse (Ionische) steden aan de Westkust van Anatolië. Tenslotte heeft hij Babylon veroverd, in 539 v.C., en erfde hij heel de cultuur en schatten van het Mesopotamisch gebied (Sumeriërs, Babyloniërs en Assyriërs) Zo werd hij koning over het tot dan toe grootste rijk in de mensengeschiedenis: de oude beschaving van Mesopotamië en de jongere van Klein-Azië (met Lydiërs en Ioniërs).
Wat we over Cyrus weten komt vooral van de Griekse schrijver Xenophon, die een