GESCHIEDENIS VAN DE ISLAM: Deel V (10)
Irak
In 1921 wordt onder Brits mandaat Faysal, zoon van Hoesein, (de sjarief van Mekka) koning van Irak. De grens tussen Irak en Turkije wordt met Mustafa Kemal in 1926 geregeld en daardoor krijgt Irak de provincie van Mosoel (Noord-Irak). De grens met Syrië wordt bepaald mede door tussenkomst van de Volkerenbond. De grens met Iran en Koeweit zal aanleiding worden van twee oorlogen.
In 1930 verlenen de Britten Irak de onafhankelijkheid, maar hun invloed blijft dominant, dank zij o.m. de premier Noeri Al-Saïd, die tijdens en na de oorlog met de Britten blijft samenwerken.
In 1958 nemen, onder invloed van het nasserisme, enkele nationalistisch-arabische en linkse officieren de macht over en roepen de republiek uit. Achter die coup zit o.m. de Bath’ partij, die echter pas tien jaar later de macht helemaal in handen neemt. President wordt Ahmad Hassan Al-Bakr, vice Saddam Hoesein. Deze laatste wordt president in 1979.
Saddam Hoesein behoort tot de clan (Takriti), die een minderheid vormt binnen de Soennietische Arabieren in Irak. De sji’iten vormen bijna 60% van de bevolking, 3% zijn christen. De helft van de Soennieten in Irak zijn bovendien nog Koerden. Met Saddam is Irak de periode ingegaan van een persoonlijke macht, van een gewelddadige politiestaat, van een geforceerde modernisering, een nationalistisch elan en van militaire agressiviteit. De rampzalige oorlog met Iran heeft het land en zijn economie opgezadeld met een enorme buitenlandse schuld, die mede aan de bron ligt van de inval in Koeweit. De eerste golfoorlog heeft de situatie alleen nog verergerd.
De rebellie van de sji’iten in het zuiden en de koerden in het noorden van Irak hadden ongewild de positie van Saddam Hoesein versterkt, omdat ze de arabisch-soennietische kern rond de macht hadden verstevigd. De andere Arabische landen zagen trouwens geen heil in een verzwakking van Irak ten voordele van de niet-arabische landen Iran of Turkije. En deze twee zagen evenmin heil in een versterking van de Koerdische autonomie in Irak, want dit kon hen alleen problemen binnen het eigen land bezorgen. Vandaar dat de situatie van Irak vrij verward bleef. Tot het wel duur moest betalen voor de vergissingen uit het verleden, in de tweede golfoorlog en de bezetting door de Amerikanen.