andrebogaert.be

2. Over de concrete voorvallen in het leven van Jezus weten we inderdaad heel weinig. De verhalen over zijn leven als kind en jonge man en zelfs die over zijn

Toen ik dit jaar op paaszaterdag (een vroege, koude lentedag) met een goede vriendin naar de hoeve reed waar we onze voorraad biologische groeten, fruit en vlees gingen opslaan, – het was juist een jaar na de dood van haar man

Lang geleden verklaarde een toen bekende recensente van films dat je ook veel slechte films moet zien, om te weten wat een goeie film is. Ik neem aan dat hetzelfde geldt voor boeken over geschiedenis.
Daarom is het wel interessant even deze recensie te lezen van een geschiedenis van de tweede wereldoorlog. Die recensie is een scherpe aanklacht tegen de wijze waarop vandaag de dag veel mensen omgaan met geschiedenis en informatie. In de blogosfeer en in wikipedia met name wordt geschiedenis dikwijls herleid tot een opeenstapeling van weetjes en feiten, zonder zich om de context en de betekenis of oorsprong ervan te bekommeren: “De lezer moet dat maar zelf uitmaken”.
Dat is een zonder meer een caricatuur van geschiedenis. Illustratie daarvan: de Da Vinci Code, van Dan Brown. Akkoord, dit is een roman, geen geschiedenisboek. Maar Brown zelf, en met hem veel lezers, lijkt toch te suggereren dat de feiten, die in het boek voorkomen, ergens met echte geschiedenis te maken hebben…
De recensente, die hier fulmineert tegen het boek over de tweede wereldoorlog, ‘Human Smoke’ van een zekere Nicholson Baker, had evengoed kunnen verwijzen naar de boeken van von Däniken, een man die enkele decennia geleden in verschillende boeken zijn ontmoeting met buitenaardse wezens beschreef.

Naar het schijnt is London de stad met de grootste ethische verscheidenheid in zijn bevolking, meer nog dan New York. Dat dit niet enkel een rijkdom kan zijn en wellicht ook is maar ook voor grote problemen zorgt, lijkt nogal evident. De bekende Britse arts Theodore Dalrymple, zelf een kind van immigranten, noemt er nogal wat op: je vindt zijn artikel hier.
Ik betwijfel of hij de thesis van de aartsbisschop van Canterbury, Rowan Williams (die ik al vroeger ter sprake bracht) wel juist interpreteert: hij schijnt te suggereren dat volgens de aartsbisschop het moet kunnen dat bv. bij een eremoord de dader kan genieten van verzachtende omstandigheden, omdat in zijn cultuur zo’n moord in bepaalde omstandigheden toelaatbaar zou zijn. Dat heeft de aartsbisschop zeker niet bedoeld.
Maar afgezien daarvan vind ik zijn beschouwingen over het verschil van aanpak tussen Frankrijk en Groot-Brittannië wel interessant, ook voor ons hier. De discussie over nationalisme, over integratie en over multiculturalisme woedt hier ook, met fanatieke en minder fanatieke voor- en tegenstanders. En we kunnen wel wat leren van de Fransen en de Engelsen…

Even een kijkje achter de schermen van het grote nieuws: waar komt die fameuze Bin Laden vandaan, en wat heeft 9/11 voor zijn familie betekend? Het heeft hen blijkbaar geen windeieren gelegd.

Drie jaar geleden verwees ik hier naar de uitgave van ‘Het Evangelie van Judas’, een in het koptisch geschreven evangelieverhaal, met Judas als vermeend auteur. Tot de ontdekking van het manuscript had men alleen een verwijzing van bisschop Irenaeus van Lyon in de tweede eeuw naar dat fameuze evangelie. Irenaeus beschouwde de tekst als ketters, dwz niet-orthodox. Hij zegt ook dat de tekst het heeft over Judas, ‘die beter dan de anderen de waarheid kent’. In de jaren zeventig van vorige eeuw heeft men de meer dan 1700 jaar oude codex met dit evangelie teruggevonden. De vertaling van de tekst, in het grootste geheim gemaakt door een team van exegeten, bijeengebracht en betaald door National Geographic, verscheen in 2005. En wonder boven wonder: Judas komt er in naar voor niet als verrader, maar als één van de beste vrienden van Jezus. Een schot in de roos voor National Geographic in het door religie bezeten deel van het Amerikaanse publiek.
Ondertussen wist men ook dat de tekst heel waarschijnlijk geschreven werd, niet door Judas zelf, maar door een lid van een gnostische secte, in de tweede eeuw na Christus. Dat neemt natuurlijk niet weg dat een zo oude tekst over de figuur van Jezus en Judas heel interessant kan zijn om meer te weten te komen over hoe zo kort na Jezus’dood over hem en zijn omgeving werd gedacht. Maar de exegeten, die de koptische tekst weer toegankelijk maakten (na heel veel snij- en plakwerk) zijn blijkbaar toch niet strikt wetenschappelijk genoeg te werk gegaan. Althans niet voor April D. Deconick, een professor in bijbelse studie aan de Universiteit van Rice en “koptologe”. Ze beschrijft in haar boek: “The Thirteenth Apostle: What the Gospel of Judas Really Says” hoe door de eminente exegeten verschillende woorden verkeerd zijn vertaald of geïnterpreteerd. Volgens haar is het absoluut niet zo dat Judas daar anders uit komt dan uit de erkende evangelies, nl. als verrader. Zo zie je maar dat je niet altijd moet geloven wat zelfs specialisten je vertellen… En dat niets beter is dan het ‘eigen zelfs beleven’ zoals de goede oude Bredero al zei.

Wie zich wil verdiepen in het denken rond de verhouding tussen wetenschap en geloof, kan hier zijn gading vinden. Wellicht kom ik daar later op terug…!

De ontwikkelingen in Libanon sinds de uitbarstingen van geweld in de vorige week, het bezoek van Bush aan Israël: het is allemaal aanleiding voor een paar gedachten over de toekomst in het Midden-Oosten. Daaruit onthoud ik dat het voor de volgende president van de VS (en voor de wereld) de verhouding tot Iran levensbelangrijk zal zijn: inderdaad, staan we (nog maar eens) voor een koude oorlog of kunnen we met zijn allen een nieuw Midden-Oosten opbouwen in respect voor elkaars opvattingen en standpunten? De verbeelding weer aan de macht?

In de pers kon je deze dagen een bijdrage lezen over het merkwaardige dier dat ‘vogelbekdier’ genoemd wordt, en trekken vertoont van zowel een vogel als een zoogdier en een serpent, een soort mengelmoes dus van door de mens goed onderscheiden en gedefinieerde kenmerken van dieren. Een overblijfsel dus van een tijd dat alles nog een beetje ongedefinieerd was, zegt men.
In het bedoelde artikel weerlegt de schrijver deze interpretatie. Hij beweert dat het vogelbekdier gewoon een zoogdier is, dat bepaalde kenmerken heeft bewaard van voorgangers en andere in de loop der tijden heeft verworven (zoals venijn, maar dan van een andere soort dan het venijn van slangen). Als voorbeeld van hoe wetenschap, die de evolutie tot onderwerp heeft, te werk kan gaan en wat het vogelbekdier met ons te maken kan hebben, is dit artikel wel heel interessant!

Gisteren zagen we ze weer verschijnen in Moscou: de intercontinentale raketten met nucleaire lading, die jaren geleden onze reële wereld én onze nachtmerries bevolkten, en aanleiding gaven tot de grote antirakettenbetogingen van de jaren tachtig van vorige eeuw.
Sinds de implosie van de Sovjet-Unie waren ze een beetje op de achtergrond geraakt, maar ze zijn er nu helaas terug. En met hen de gevaren van een nucleaire dreiging tussen de twee gewezen grootmachten, die de wereld blijkbaar niet veel anders meer te bieden hebben.
Dat die dreiging er altijd onderhuids is geweest, en de laatste tijd weer meer de kop opsteekt, moet ons toch wel een beetje blijven bezighouden. De stappen van de Westerse NAVO om in de vroegere Oostbloklanden, bijna aan de grens met Rusland, weer raketten te plaatsen; de ambities van Putin en Medvedev om Rusland weer op de nucleaire kaart te zetten: het zijn allemaal maar al te vertrouwde geluiden voor wie in de jaren tachtig van vorige eeuw de wereldsituatie volgde.
Meer verontrustend nog is het feit dat sindsdien de mogelijkheden om de computergestuurde systemen in de war te sturen en valse meldingen de wereld in te sturen sterk zijn toegenomen. En dat dus een niet gewild uitbreken van een catastrofaal nucleair conflict iets meer waarschijnlijk is geworden.
Jammer dat we daarmee nog bezig moeten zijn, op deze mooie, warme zomerdag, een gelijkaardige dag aan die waarop we zoveel jaren geleden de eerste Duitse soldaten voor ons deur zagen verschijnen. Nihil novi sub sole, inderdaad!

Je moet het maar meemaken op de beeldbuis: eerst een indrukwekkende uitzending over de gevaren van de opwarming van de aarde, o.m. door de toename van CO2 in de atmosfeer; en daarna reclame voor vliegtuigreizen naar verre oorden en enthousiaste berichten over plannen tot uitbreiding van de burgerluchtvaart! Sinds een paar jaar ben ik er een beetje door behept, ik moet het toegeven, maar ik kan het niet laten: als je iets kan doen voor de toekomst van onszelf en onze kinderen op een veilige aarde, volg mijn raad en vlieg nog zo weinig mogelijk.
Dat is blijkbaar ook de overtuiging van George Monbiot die zoals altijd met degelijke argumenten naar voor komt om die te onderbouwen. Een serieus alternatief voor verre verplaatsingen met de vervuilende vliegtuigen van vandaag is blijkbaar nog niet in zicht, tenzij opteren voor het enig mogelijke alternatief: thuis blijven en in de niet al te verre buurt op vakantie gaan. Er is daar nog zoveel te beleven.

Dat China en India met hun 2,5 miljard inwoners zwaar beginnen te wegen op de voedselmarkt, zal wel niet van gisteren zijn. Maar dat het vandaag de dag zulke proporties aanneemt en voelbaar is in heel het Zuiden, meer speciaal in Latijns Amerika, is toch een gegeven dat tot nadenken stemt. Al is nadenken wellicht niet genoeg: er moet dringend iets gedaan worden, maar wat? Wie daar gedachten over heeft, is altijd welkom!