andrebogaert.be

Vandaag, de laatste dag van het jaar 2008, past het even na te denken over wat ik het mysterie van de tijd zou noemen. Niet de tijd, die we nauwkeurig hebben leren meten, maar de tijdklok, die tikt in elk levend wezen. Is het inderdaad werkelijk zo dat we de strijd met die tijd voortdurend verliezen, zoals de twee schrijvers van een boek over de tijd, nl. Russell G. Foster en Leon Kreitzman beweren? Dat maw niet wij de tijd controleren, maar de tijd ons?
We hebben inderdaad een leven opgebouwd waarin niet ons innerlijk tijdsbesef lijkt te bepalen wanneer we iets doen, maar de klok van ons moderne leven. Jaren geleden vertelde me een vriendin, die haar zuster in New York ging bezoeken, dat daar de supermarkten 24 uur op 24 uur open zijn, en dat je daar om vier ’s nachts kunt gaan winkelen en moet aanschuiven voor de kassa, omdat zo veel meer mensen blijkbaar in hun dagelijkse leven geen rekening meer houden met dag of nacht… En de meeste van ons hebben al wel eens ervaren wat het effect is van een lange vlucht: de jetlag, die er meestal op volgt. Maar schijnbaar beschikken we over allerlei middelen om mogelijk te maken dat we dat natuurlijke, innerlijke tijdsbesef over het hoofd zien en bestrijden.
Maar, zeggen de auteurs van het boek, de innerlijke klok blijft niettemin heel belangrijk in het leven van de mens. Wat de wetenschappers daarover te zeggen hebben, kan je lezen in dit artikel, geschreven naar aanleiding van dat boek. Het is geen gemakkelijke lectuur, maar ja: het nieuwe jaar is op komst, en meteen ook de noodzaak om wat dieper op heel wat dingen in te gaan.
Ik wens al mijn lezers toe dat dit nieuwe jaar daartoe de gelegenheid geeft!

De poging van Israël om Hamas uit te schakelen, politiek en militair, is aan zijn vierde dag toe. Het spreekt vanzelf dat eens te meer de meningen daarover verdeeld zijn. De vrienden van Israël geven natuurlijk Hamas de schuld: zij zijn het beschieten van Zuid-Israël herbegonnen en waren verwittigd. De critici wijzen op de disproportionaliteit van de reactie: blijkbaar is één Israëli vierhonderd Palestijnen waard…
Het is maw heel moeilijk een onafhankelijke stem te vinden, die nog kan objectieve duiding kan geven bij dit drama. Misschien kan het artikel van Gershon Shafir, die drie redenen opsomt waarom Israël nu met deze oorlog een kapitale vergissing begaat, in die richting gaan.
Vergeet hoe dan ook niet de petitie te tekenen van Avaaz, die de beide partijen oproept het oorlogsgeweld te staken!

De opwarming van de aarde en de verzuring van de bodem zijn wel de grootste problemen waar we voor staan in deze eenentwintigste eeuw. En de grote boosdoener blijkt het CO2 te zijn, een koolzuur dat ontstaat bij de verbranding van fossiele brandstoffen. Dat koolzuur zorgt voor een verzuring, die samen met de opwarming binnen enkele tientallen jaren de wereld in grote problemen kan brengen. Daarom moet die uitstoot van CO2 worden beperkt en CO2 uit de atmosfeer worden verwijderd.
Tot nog toe heb ik altijd horen zeggen dat dit moet door besparing van energie (zoals de Low Impact Man Steven Vromman ons dezer dagen voordoet): dus minder brandstof verbruiken, door minder te stoken, minder met de auto te rijden enz enz.
Maar wie schetst mijn verbazing als ik nu het artikel lees van professor Olaf Schuilink: blijkbaar is een mogelijke oplossing niet zo ingewikkeld, duur en afhankelijk van een grote massa mensen, die met of tegen hun zin moeten worden overhaald om te ‘sparen’. Niet dat dit sparen, dit versoberen op zich geen waarde zou hebben, integendeel, maar dan wel vanuit andere motieven: solidariteit, menselijkheid, gezondheid enz.

Ga je met de Kerst of met Nieuwjaar even naar Londen, vergeet dan niet het British Museum binnen te lopen waar tot 15 maart een tentoonstelling loopt over de bekende kleitabletten, die men bij duizenden heeft gevonden in wat nu Irak en Iran is. Titel: Babylon, mythe en realiteit. De meeste tabletten dateren vanuit de tijd van Nebuchadnezzar II (605-562 BC). Daarnaast is ook het schilderij van de toren van Babel van onze Breughel te zien.

Vandaag nog maar eens in de krant gelezen dat Israël de grensovergangen naar de Gazastrook opnieuw heeft afgesloten. Dit als antwoord op de raketaanvallen vanuit Gaza.
Geen nieuws meer, toch niet voor de Europese Unie, die haar relatie met Israël wil versterken. Wat daar allemaal achter zit, kan Alain Gresh van Le Monde diplomatique ons misschien wat verduidelijken. In alle geval, te oordelen naar de reactie daarop van een aantal lezers, zijn we nog niet aan het einde van het verhaal…

Obama staat voor een bijna onmogelijke taak: vrede terugbrengen in het Midden-Oosten, te beginnen bij Palestina. Maar zoals pr. Juan Cole terecht opmerkt in zijn commentaar op de rede van de nobelprijswinnaar voor de vrede Martti Ahtisaari : in Palestina hebben Israeli’s en Palestijnen op dit moment belang bij het voortduren van het conflict. Het zal heel veel politiek werk vragen en nog meer geduld om die situatie te ontmijnen. Laat ons hopen dat Obama er tenminste mee begint, maw ook op het vlak van de buitenlandse politiek breekt met zijn voorganger.
Voor wat de relatie met Pakistan betreft, staat Obama voor een mogelijks nog zwaardere taak: zie nogmaals Cole.

Op het eigenste ogenblik waarop onze minister van buitenlandse zaken Karel De Gucht een tweede poging onderneemt om EU-landen warm te maken voor een beperkte missie van Europese soldaten in dat geteisterde deel van Congo, deze analyse over de toestand daar. Guy Poppe is (of was?) journalist bij de VRT en heeft zich al jaren gespecialiseerd in de berichtgeving over onze vroegere kolonie.
Kan iemand mij zeggen hoe het komt dat Europa troepen stuurt en blijft sturen naar Afghanistan waar de bevolking al lang duidelijk heeft gemaakt dat ze daar niet welkom zijn, maar onbehoorlijk lang aarzelt om ‘tijdelijk’ troepen te sturen naar Oost-Congo, waar de bevolking op hen wacht.
Het heeft voor zover ik weet niets te maken met grondstoffen, integendeel. In Afghanistan is er buiten drugs niet veel te vinden, in Congo daarentegen steekt de grond vol begeerde grondstoffen om onze welvaart (en onze GSM’s) op dreef te houden. Misschien heeft het direct wel meer te maken met een soort ideologie: de oorlog tegen het ‘terrorisme’, waarin de VS de drijvende kracht zijn en de EU het schoothondje… en waarin het kind van de rekening zijn de democratie en het welzijn van de gewone mensen.

De nieuwe president in spe, Barack Obama, heeft beloofd dat hij de Amerikaanse troepen uit Irak gaat wegtrekken maar de aanwezigheid in Afghanistan gaat opvoeren. Zoals het presidentschap van Bush voor altijd met de onzalige oorlog in Irak zal verbonden blijven, zo vrees ik dat de oorlog in Afghanistan als een onheilspellende schaduw over de nieuwe president zal hangen.
Inderdaad, niets nieuws onder de zon: als je leest wat Gopal schrijft over de Taliban, dan moet het duidelijk zijn dat we nog wat zullen meemaken. De erfenis van Bush weegt veel zwaarder dan gedacht, en ondertussen staan een paar andere problemen op de agenda (de economische crisis, het klimaat, de ontwikkelingen in Afrika, India, China) die dringend om een oplossing vragen. We gaan boeiende maar tegelijk bange jaren tegemoet.