Een ongelijke wereld (17)
Besluit:
Samengevat komt het hier op neer: de opvallende verschillen tussen de langetermijngeschiedenis van volkeren van de verschillende continenten zijn niet het gevolg van aangeboren verschillen tussen die volkeren zelf maar van verschillen in hun milieu.
Die verschillen kan je in vier categorieën onderverdelen:
1. Continentale verschillen in het aantal wilde plant- en diersoorten dat in aanmerking komt als uitgangsmateriaal voor domesticatie. Het is duidelijk dat de Vruchtbare Halvemaan, het gebied in het Midden-Oosten, in dat opzicht een grote voorsprong had op alle andere. Onze Westerse beschaving vindt daar haar oorsprong.
2. De aanzienlijke verschillen in snelheid van verbreiding en migratie, binnen de verschillende continenten (de oost-westas tegenover de noord-zuidas). Europa, dat in dezelfde gematigde gordel ligt, heeft daardoor alleen al sneller kunnen inpikken op de elders gebeurde ontwikkelingen (domesticatie van planten en dieren) dan bv. tropisch Afrika
3. De factoren die van invloed zijn op de verbreiding tussen de verschillende continenten: sommige zijn meer geïsoleerd dan andere. Australië en Amerika hebben daardoor aanvankelijk een achterstand gehad, mede door het feit dat daar de grote landzoogdieren uitgestorven waren.
4. Continentale verschillen in oppervlakte of totale populatiegrootte (meer of minder uitvinders, concurrerende gemeenschappen…). Sedentair landbouw heeft geleid tot een grotere en dichtere populatie, met alle gevolgen vandien.
augustus 30th, 2012 at 19:27
Beste André
Reactie op je besluit van je blog “een ongelijke wereld”.
Je rafelt het boek van Jared Diamond uiteen ten behoeve van de mensen, die de cursus volgden die je deze zomer in Frankrijk gaf. Heb je je ‘blog’ verhalen ook direct naar hen verzonden ? Dat zou mij logisch lijken. Wat zijn hun reacties? Dat deze ‘blog’ abrupt afbreekt en niet ingaat op de huidige ontwikkelingen met betrekking op ongelijkheid is een gemis. Jared Diamond doet dat in zijn nawoord wel. Hij wijst hier ook op enkele tekortkomingen in zijn oorspronkelijke versie. Onder anderen over de situatie in Japan en de route van de maïs naar het noorden. Ook komen de huidige verschillen in de moderne wereld aan bod zoals de verschillen in ontwikkeling bij Microsoft en IBM. Lees dit nawoord eens grondig en kom van de historische achtergronden naar de huidige realiteit.
Wil nog opmerken dat onze huidige “zwaarden” en “paarden” bestaan uit door onze kennis ontwikkelde mogelijkheden, “drones” en “cybertechnologie”. Dat voedsel en voedselproductie ook meer en meer op wetenschappelijke kennis berusten. GGO’s, een wetenschappelijk ontwikkelde veredelingsmethode die de mogelijkheid geeft over de soortgrenzen heen te gaan. Hierdoor kunnen planten ontwikkeld worden waarin ziektes en insectenplagen voorkomen worden. Die voedingswaarde verhogen of aanpassen, denk daarbij aan b.v. de gouden rijst. Maar die helaas voor een deel via patentrechten in handen komen of zijn van multinationale ondernemingen en er zo een ongelijke wereld ontstaat.
De “boekenwijsheid” waar je mee schermt zal alleen zijn nut afwerpen als je je kennis inzet om daar maatschappelijk, dus politiek, iets mee te doen. Zo niet dan kun je daar rustig mee in je stoel blijven zitten en is die boekenwijsheid nutteloos.
Herinner mij nog de tijd dat je als voorzitter van VAKA de mensenmenigte toesprak. Opriep politiek actie te voeren tegen de raketten. Waren dat soms andere tijden ?
In de hoop op reacties.
marcel poppe
marcel.poppe@skynet.be