andrebogaert.be

Zelfs de grootste wetenschapper van de vorige eeuw kon vergissingen maken. Dat is het kenmerk van de echte wetenschap: dat ze kan erkennen dat ze zich vergist en daaruit verder kan leren. Het artikel lijkt te zijn bedoeld voor die mensen, die alleen maar genoegen nemen met de absolute zekerheid van één of ander geloof (zonder bewijzen) en de wetenschap in de prullemand gooien, omdat ze niet de zekerheid geeft die ze nodig hebben. Maar die mensen zullen dit artikel wel niet lezen: het is echt voor mensen die al een beetje thuis zijn in de fysica.

De laatste tijd is vooral in Amerika, maar ook in Nederland en zelfs bij ons hier, de tegenstelling tusssen wetenschap en religie scherp in de aandacht gekomen. Een tegenstelling, die volgens de enen onoverbrugbaar lijkt, voor anderen niet echt bestaat. Wat Einstein daarover reeds in de jaren veertig heeft gepubliceerd is daarom wel heel interessant. En verhelderend vooral voor de ‘fundamentalistische’ gelovigen onder ons, die door de wetenschap blijkbaar in de gordijnen worden gejaagd. Voor mijn part mogen ze daar blijven hangen…

Een interessant artikel over Richard Dawkins, dé vertolker bij uitstek van het hedendaagse neodarwinisme. Een vrij controversieel man, want totaal overtuigd van de onverenigbaarheid van godsdienst (geloof) en wetenschap (evolutieleer). Tussen haakjes: de platypus, waarover hij het heeft in zijn laatste boek “The Ancestor’s Tale”, is voor zover ik uit de beschrijving kan opmaken het vogelbekdier, een Australisch dier dat tegelijk zoogdier en vogel is. En het woordje “twee” dat de Amerikanen blijkbaar niet kennen betekent volgens mijn woordenboek “lief, mooi” maar dan in de zin van “een beetje gemaakt”.

Dit lange artikel van Jerry Coyne, professor aan de Universiteit van Chicago, schetst de geschiedenis, in de VS, van de opkomst van de theorie van de ‘Intelligent Design” (Gods masterplan) als pseudo-wetenschappelijke uitleg voor de evolutie ter vervanging van het (als atheïsme gebrandmerkte) neo-darwinisme. Dit naar aanleiding van het verschijnen van het boek “Of pandas and people”, dat studenten wil aantonen dat ID best een alternatief kan zijn voor het Darwinisme. Dit boek verschijnt exact tachtig jaar nadat in de VS de strijd van de creationisten tegen de ongelovige darwinisten losbarstte.
De creationisten beweren dat visie van Darwin, dat de evolutie slechts een theorie is en geen feit. Coyne begint met dat overtuigend te weerleggen. Daarna heeft hij het over de laatste telg van het creationisme, Intelligent Design, en over het boek dat die wil promoten: “Of pandas and people”. Een gevaarlijk boek, want het geeft de indruk door ‘wetenschappers’ te zijn geschreven en over ‘wetenschap’ te gaan. Terwijl het vol staat met beweringen, die door de wetenschap van vandaag gemakkelijk te weerleggen zijn. Eén voorbeeld maar: de ouderdom van de aarde (waarover tussen haakjes onder creationisten grote onenigheid bestaat). Dit gegeven, zo belangrijk voor de evolutie, wordt door de auteurs van het boek handig omzeild.
Dit artikel maakt duidelijk dat al wie denkt door de idee van ID in onze moderne wereld de godsdienst en moraal te redden, het totaal verkeerd voor heeft. De evolutietheorie gaat over het ontstaan van het leven en is iets anders dan een theorie over de betekenis van het leven, de betekenis van moraal en godsdienst.
In Europa is het creationisme een zaak van enkele zonderlingen, gelukkig maar. Dan ontslaat ons echter niet van de plicht na te denken over religie en moraal, hun evolutionaire oorsprong en betekenis. Voor onze toekomst en die van onze kinderen is het dringende noodzaak.

Bespreking van een boek, waarin katholieke theologen hun houding trachten te bepalen tegenover het wetenschappelijk gebruik van genetische technologie. Het boek, dat een compilatie is van recent verschenen artikels, lijkt me een interessant overzicht te zijn van katholieke ethische standpunten, die de wetenschap au sérieux nemen.

Een tijdje geleden heeft president Bush zelf geopperd dat naast de evolutieleer ook de leer over de ‘intelligent design’ zou worden gedoceerd in de scholen. Dat is in het verkeerde keelgat geschoten bij heel wat wetenschappers. Terecht. Want de wetenschap vervangen door of gelijkstellen met dubieuze theorieën, die onbewijsbaar zijn, is een zonde tegen de geest. Dat beweert ook de heer Robert McHenry, die als wetenschapper zijn sporen heeft verdiend. Tenslotte is Bush toch maar een gewone man, de eerste onder gelijken. Wees gerust, hij zal de trein van de wetenschap niet tot staan kunnen brengen…

Op 29 juli, eergisteren dus, heeft Bill Frist, de voorzitter van de Republikeinse meerderheid in de Senaat van de VS zijn steun gegeven aan het verderzetten van het medisch onderzoek van stamcellen. Dit natuurlijk tegen president Bush en wellicht de meerderheid van zijn partijgenoten. Een moedige beslissing, die de wetenschappers in de VS en daarbuiten alleen maar kan verheugen. In verband met het morele dilemma, dat achter deze beslissing zit, kreeg ik vandaag van de heer Baschetti, een Italiaans medicus op rust, een verhelderend betoog over “moraal” in evolutionair perspectief: Stamcelonderzoek. Beslist de moeite waard om verder over na te denken!