Vooral de eerder genoemde Bartholomé de las Casas (1474-1566) zal het protest een stem geven. Dat protest zal in Europa een grote weerklank vinden. Casas gaat discussies aan met beroemde theologen (o.m. over de vraag of de inheemsen een ziel hebben
Protest en verdediging van de inheemsen
In het hoogst katholieke en onverdraagzame Spanje van de zestiende eeuw is het protest tegen de dikwijls onmenselijke behandeling van de inheemsen door de Spanjaarden toch mogelijk geweest. Dat blijkt al in 1511, wanneer de dominikaan Antonio de Montesinos op Kerstmis in aanwezigheid van alle machtige encomenderos van Hispaniola een vlammende speech afsteekt tegen hun onmenselijke praktijken. Eén van de toehoorders was Bartholomé de las Casas, toen encomendero in Santo Domingo, en later als bisschop fervente verdediger van de Indianen.
Het is dus onterecht te stellen dat pas in de achttiende en negentiende eeuw het
Vorige week noemde prof. Cole de uitslag van de verkiezingen in Pakistan één van de belangrijke feiten die de wereld kunnen veranderen. En inderdaad: althans in de verkiezingen heeft de democratie het daar gehaald van de militaire en terroristische dreigingen. En de islamiserende partijen kregen minder aanhang dan verwacht.
Maar het blijft hoedanook dansen op een slappe koord. Wie wat meer wil begrijpen over de situatie in Pakistan, vooral dan in het gebied van de Pashtuns, moet volgend artikel eens aandachtig lezen. Het ziet er niet zo goed uit voor de politiek van Bush, Cheney en co. in Pakistan. Hopelijk trekken de democraten er de juiste lessen uit.
En wanneer een deel van onze militairen in Kandahar zitten, zullen ook wij hier (in België, in Nederland, in Europa???) er wel meer mee te maken krijgen, vrees ik. Of moet ik zeggen: hoop ik?
Over Hernando de Soto en zijn tocht door een stuk van Noord-Amerika (tot aan de Mississippi), hebben we het al vroeger gehad. De monding van deze rivier was reeds in 1519 door een andere Spanjaard, Alvarez de Pi
Maar nog meer dan het staal was het paard oorzaak van het succes van Pizarro. De Inca
De ouderen onder ons zullen zich hem wel herinneren van de film uit 1962, die zijn exploten in het Midden-Oosten met veel schwung en prachtige beelden uit de doeken deed. Maar de realiteit was wel enigszins anders. Dat blijkt uit de bespreking van een boek van ene James Barr: “Setting the Desert on Fire” over de strapatsen van Lawrence of Arabia. Als we ons nog dagelijks verbazen over de klungelende politiek van de VS in het Midden-Oosten, die niet gericht is op het welzijn en de welvaart van de daar levende mensen maar op olie- en andere belangen, dan moeten we beseffen dat de Britten het in en voor Wereldoorlog I niet beter hebben gedaan, integendeel. De criminele lichtzinnigheid, waarmee toen werd omgesprongen met mensen en hele volkeren, moet in niets onderdoen voor de huidige criminaliteit van mensen als Bush, Rumsfeld en Cheney.
De ontmoeting tussen Atawallpa, de toekomstige keizer, vergezeld van vijf- of zesduizend soldaten, die slechts decoratieve, niet voor de strijd bedoelde wapens droegen, en Pizarro met zijn 168 Spanjaarden heeft de geschiedenis van Latijns Amerika definitief bepaald. De slachting van de duizenden inheemsen door de Spanjaarden in harnas, op paarden gezeten, voorzien van stalen wapens en onder luid kanonnengebulder, is legendarisch. Het was een eerste verwoestende klap uitgedeeld aan het grootste rijk ter wereld. Atawallpa, die doorhad hoezeer de Spanjaarden op het goud en zilver van de Inca
Een regelrechte aanval op het huidige paternalisme vooral dan in de verhouding van de rijke wereld tot het ‘arme’ Afrika, dat overspoeld wordt – zo lijkt het althans – door de hulp van een aantal rijke donorlanden, daarin aangemoedigd door een aantal beroemdheden uit de showwereld: Bono, Madonna, Angelina Jolie enz. Ook Jeffrey Sachs, auteur van de bestseller “Het einde van de armoede” krijgt er flink van langs, en als je het mij vraagt, terecht. Want met de milleniumdoelstellingen (armoede uit de wereld tegen 2025), een idee van Sachs, gaat het de verkeerde kant uit. De armoede neemt toe in plaats van af. Maw al dat paternalisme, dat we met zijn allen loslaten op Afrika, haalt niets uit, integendeel. Veel van onze ‘hulp’ zorgt daar voor het stilvallen van de eigen productie, voor een bedelaarsmentaliteit, en vooral voor een immense corruptie.
Het probleem van de armoede moet en zal op een andere manier aangepakt worden, wil het zicht krijgen op een oplossing. Ja, heel wat ngo’s zijn zich daarvan maar al te zeer bewust, maar hun impact is helaas veel te klein en verdwijnt nog te veel in de grote hoop mediageile initiatieven, die druipen van paternalisme, sentimentaliteit en gevoelens van superioriteit, tot meerdere eer en glorie van egotrippers en linke politici.
Het feesten is achter de rug in het ‘onafhankelijke’ Kosovo. Hoe het nu verder moet: blijkbaar weet niemand het. Een overzicht van de problematiek vind je in Le Monde Diplomatique.
Hoe is Pizarro erin geslaagd dat immense rijk te veroveren, met slechts 168 manschappen en 62 paarden? Na het verhaal van Hernán Cortés in Mexico, een nieuw raadsel voor de historici van Amerika.
Verschillende elementen spelen mee in een mogelijke verklaring.Interne ontwikkelingen binnen de Inca-heerschappij. Volgens de Spaanse bronnen zou Pachakuti in 1471 vredig zijn ontslapen. Zijn zoon Thupa Inca nam de keizerlijke kroon over. Hij vertoonde zich, zoals een Inca blijkbaar paste, gezeten in een vergulde draagstoel en met de nodige pracht en praal. Hij stelde ook het gebruik in dat de Inca trouwde met zijn zus (cfr. de farao
De aartsbisschop van Canterbury, Rowan Williams, heeft onlangs de kat de bel aangebonden: hij pleitte ervoor dat in onze seculiere maatschappij sommige religieuze groepen, in casu de Moslims, misschien zouden moeten kunnen terugvallen op eigen ‘wetten’ en ‘gebruiken’ binnen natuurlijk het kader van de wetten van het land zelf. Volgens de auteur van een artikel in The Economist is de reactie daarop, nl. groot protest en zelfs eisen tot aftreden van de aartsbisschop, geïnspireerd door de angst voor de Islam in onze maatschappij, waarin het christendom in de laatste decennia veel aan invloed heeft ingeboet. Het is dus zaak die angst voor de Islam opzij te zetten en het probleem in een ruimer kader te zetten, iets wat dit artikel poogt te doen. Misschien kan je ook even de tekst van de rede van de aartsbisschop zelf lezen: het vraagt een zekere inspanning, maar zal misschien tot een genuanceerder oordeel leiden in een mediawereld, waarin oneliners en pseudo-kennis al vlug leiden tot zinloze tegenstellingen en ruzies.
Dit artikel moet iedereen, die bezig is met de ethische vragen en problemen in deze tijd, lezen: Tony Judt heeft het over de opmerkingen van Hannah Arendt naar aanleiding van de veroordeling van Eichman in Israel, over de lange jaren dat men in Europa (en in de VS) niet sprak over de holocaust en waarom juist, over het gevaar dat het kwaad wordt gebanaliseerd doordat het te pas en te onpas voor van alles wordt gebruikt (als meest recente losbol Bush met zijn ‘as van het kwaad’), over Israël dat de herinnering aan de Holocaust gebruikt om zijn bestaan en zijn politiek te rechtvaardigen en over het feit dat de holocaust bij de mensen in Oost-Europa, Afrika en Azië andere gevoelens los maakt.
Het is misschien wat zware lectuur, op deze Valentijnsdag, maar kom: als je de liefde hebt, kan je tegen veel…