andrebogaert.be

Een tijd geleden verwees ik hier naar een bijdrage over de houding van de Islam ten opzichte van de wetenschap. In dit artikel heeft de auteur het eveneens over die verhouding, bij de bespreking van een boek van Muzaffar Iqbal: “Science and Islam”.
De wetenschap, door de moslims beoefend, is volgens Iqbal meer geweest dan een commentaar op de van de Grieken overgeërfde wetenschappelijke kennis. En ook na de twaalfde eeuw (maw na de dood van Al-Ghazali in 1111) heeft de wetenschap niet helemaal het veld geruimd voor de uit de Koran overgeleverde wijsheid. Het is duidelijk dat tot in de vijftiende eeuw moslims met wetenschap bezig waren. Maar daarna was het gedaan, zo zelfs dat in deze eeuw het tijdschrift Nature kon schrijven dat de moslimlanden maar uitblinken in drie domeinen: de ont-zouting, de valkenjacht en het fokken van kamelen!
Blijft dat moet worden uitgelegd hoe het mogelijk is dat de moslimwereld na de vijftiende eeuw tot stilstand is gekomen, en zich in de laatste eeuwen totaal heeft laten overklassen door het Westen. Iqbal is er zich van bewust dat een antwoord op die vraag nog heel wat studie en onderzoek vereist. Ik vind het wel merkwaardig hoe heel wat van de aangehaalde ‘geleerden’ uit de moslimwereld, ook mensen uit een vrij recente tijd, een curieus mengsel vertonen van wetenschap en ontstellend bijgeloof.

In het najaar kwam in Polen de voorlopig laatste film van de bekende Poolse cineast Andrzej Wajda (81 jaar oud!) in de zalen: Katyn. Het verhaal is bekend: in 1939 vallen Duitsers en Russen Polen binnen en verdelen het onder elkaar. Het kruim van de Poolse officieren, 20.000 man, wordt in een bos nabij het Russische Katyn met een nekschot gedood en in massagraven gedumpt. De Russen beschuldigen de Duitsers van deze gruwelijke misdaad, de Duitsers van hun kant beschuldigen de Russen, nadat ze bij de inval van Rusland in 1941 het massagraf ontdekken. Maar de film is meer dan het verhaal over Katyn. Hij confronteert de Polen met hun nog niet verwerkt verleden, een verleden waar jarenlang in het kommunistische Polen angstvallig is over gezwegen. Pas met Gorbatsjov zal de Sovjet-Unie erkennen dat zij onder Stalin zich schuldig gemaakt heeft aan dit vergrijp. Wellicht kan de film wat meer licht werpen op de aard van een volk, waarvan op zijn minst kan gezegd worden dat het in de twintigste eeuw zijn plaats in Europa met glans heeft heroverd.

Wat de laatste dagen daar in Gaza aan de grens met Egypte is gebeurd, getuigt van de verregaande verrotting van het hele door Bush en Olmert gedicteerde vredesproces. Het doet een beetje denken aan de dagen van het omverwerpen van de Berlijnse muur in december 1989. Maar of het door de ‘internationale gemeenschap’, de VS op kop, even enthousiast zal worden onthaald is twijfelachtig. Democratie voor een land achter het ijzeren gordijn is in hun ogen uiteraard iets anders dan democratie voor de openluchtgevangenis, die de Gaza-strook is. Commentaar op wat er daar aan de gang is en hoe het verder zou kunnen evolueren, vind je bij de overbekende Juan Cole, die een column overneemt van Joel Beinin, professor van geschiedenis van het Midden-Oosten aan de Stanford Universiteit.

Terugblik: De Mesoamerikaanse beschaving

Dat Mesoamerika, dwz het zuiden van Mexico, het schiereiland Yucatán en Guatemala, het toneel waren geweest van een aantal grote beschavingen, zal Pedro de Alvarado wellicht nooit hebben geweten. Dat hebben wetenschappers pas in de laatste twee eeuwen beseft.
Uiteraard kende men de inheemsen van Guatemala en Yucatan als de nazaten van de Maya

By andre in GESCHIEDENIS VAN AMERIKA,II. De 'ontdekking' door Columbus  .::. (Add your comment)

Toen Pedro de Alvarado met zijn Spaanse avonturiers vanuit Mexico naar het zuiden trokken en het grondgebied van het huidige Guatemala

Jaren geleden verzekerde een Nederlandse kennis uit Amsterdam me dat binnen niet al te lange tijd het Nederlands zou uitgestorven zijn en vervangen door het Engels. Als Vlaming, afkomstig van voorouders, die jarenlang gevochten hebben voor de officiële erkenning van het Nederlands in het door het Frans gedomineerde België, hechtte ik niet veel geloof aan die voor mij sombere voorspelling. En nog altijd lijkt de verdwijnen van het Nederlands als gesproken en geschreven taal me niet erg waarschijnlijk, toch niet in de voor ons liggende eeuw.
Dit is echter niet het geval voor heel wat van de 6000 talen, die over de hele wereld nog worden gesproken. Volgens sommigen zou 90 % ervan met uitsterven tegen het einde van deze eeuw zijn bedreigd. Sarah Grey Thomason, een linguiste van de Universiteit van Michigan, wijdde heel wat jaren aan onderzoek naar één van de inheemse talen in Noord-Amerika en heeft het in een interessant artikel over de bedreiging van het uitsterven van talen. De taal is meer dan alleen een middel tot communicatie. De taal is, zoals ons vroeger dikwijls werd voorgehouden, heel de ziel van een mens of een volk. Door een andere taal te gaan spreken, worden we ook anders, en niet noodzakelijk beter…

Bij onze noorderburen woedt sinds geruime tijd een hoog lopende discussie over vrije meningsuiting en tolerantie. Dit naar aanleiding van o.m. de moorden op Pim Fortuyn en Theo van Gogh, van de cartoons, die Mohammed in zijn blootje zetten en overal in de moslimwereld zo’n heftige reactie teweeg brachten, en van het optreden van Geert Wilders.
Bij ons is het daarrond relatief stil, ook al hoorde ik dat heel wat moslims heftig protesteerden tegen de wijze waarop Jan Leyers in zijn reeks over de weg naar Mekka sommige van zijn gesprekspartners zou hebben aangepakt.
Dat zou ook bij ons een belletje moeten doen rinkelen. Want het gaat om een principe, dat in onze moderne wereld niet hoog genoeg kan worden aangeprezen: de vrijheid van meningsuiting. En dus ook de vrijheid om dat te verkondigen wat vele mensen in onze omgeving niet graag horen.
Dikwijls komt men in de discussie daaromtrent dan aanzetten met de zo gegeerde deugd van ‘verdraagzaamheid’. Niet helemaal terecht blijkbaar, als je tenminste de auteur van dit artikel moet geloven.
Om even over na te denken, met dank aan Willem De Zwijger

De laatste maanden is het aantal Amerikaanse doden in Irak sterk gedaald. Bush ziet dat natuurlijk als het resultaat van zijn besluit generaal Petraeus aan te stellen over de troepen daar en over te gaan tot een ‘surge’ ofte vermeerdering van troepen in de loop van vorig jaar. Republikeinse kandidaten voor het presidentschap spreken al van een ‘overwinning’ in Irak, en van Irak als voorbeeld van democratische staat voor de rest van het Midden-Oosten…
Lees het vernietigende artikel van de professor Andrew Bacevich (Universiteit van Boston) over de Bush politiek in Irak, en je zal merken dat de leugen wel altijd door de waarheid zal worden achterhaald. Al kan je daar in de politiek toch niet altijd zo zeker van zijn…

De man, die zijn volk leidde in de opstand, daarna vijftig jaar lang heerser was en zorgde voor de opzienbarende ontwikkeling van de samenleving van de Mexica, heette Tlacaélel. Hij ontwierp ook een soort ideologie om de veroveringen van de Mexico te rechtvaardigen en te stimuleren: een theogonie ofte geschiedenis van de afkomst van de goden, waarin hij de Mexica een rol gaf als bewakers van de kosmische orde. De voornaamste godheid daarin was Huitzilopochtli (

By andre in GESCHIEDENIS VAN AMERIKA,II. De 'ontdekking' door Columbus  .::. (Add your comment)

Niet enkel de natuurlijke selectie ligt aan de oorsprong van het ontstaan van de mens, beweren beide auteurs, maar evenzeer de fysieke, geomorfische omgeving en het klimaat, waarin die wezens, die later mens werden, zich ontwikkelden. De grote Oost-Afrikaanse slenk, een uniek geologisch fenomeen, zou daarbij een beslissende rol hebben gespeeld.

Enkele beschouwingen bij het feit dat vandaag de dag ‘de’ wetenschap gezien wordt als een soort geloof, een soort moreel systeem, dat dicteert wat we moeten doen en laten. Dit is volgens Frank Furedi totaal verkeerd. Wetenschappelijke bevindingen zijn nooit absoluut, kunnen steeds worden tegengesproken of veranderd. Maar in deze tijd, waarin geloof en moraal niet meer vaststaan en bij veel mensen aan waarde hebben ingeboet, grijpt men al te gemakkelijk naar ‘de’ wetenschap, als een soort absolute gids voor gedrag en meningen. Ten onrechte dus.

Eric Hobsbawm, de bekende Engelse historicus, heeft gedurende drie jaar, juist voor de overname van de macht door Hitler, in Berlijn gewoond en het einde van de Weimarrepubliek meegemaakt. Wat hij (naar aanleiding van het verschijnen van een boek van Eric Weitz over het Duitsland ten tijde van Weimar) schrijft over het politieke, sociale en culturele leven in die stad gedurende die drie jaren is interessant genoeg om wat meer te begrijpen van de tragische geschiedenis van Duitsland (en de rest van de wereld) in de twintigste eeuw. Volgens de auteur heeft Berlijn zich nooit hersteld van wat het in die jaren heeft meegemaakt. Een attente bezoeker van het Berlijn van vandaag kan hem alleen maar gelijk geven.