Geschiedenis van Amerika I-5

Een andere aanwijzing voor het eerste verschijnen van mensen in het Amerikaanse landschap is de hypothese van de overkill. In de tijd van de Clovissamenleving stierven alle grote dieren van het laatpleistoceen in Noord-Amerika massaal uit. En wel verrassend snel: in een paar honderd jaar tussen 11.500 en 10.900 voor Chr. Daaronder waren drie soorten paarden, minstens twee soorten kamelen, en een hoop zoogdieren, die voor hun vlees en melk hadden gedomesticeerd kunnen worden.
Maar opmerken dat de komst van de paleo-indianen samenviel met het uitsterven van de grote dieren is iets anders dan beweren dat het ene oorzaak is van het andere. Toch is er iets te zeggen voor het laatste: dieren die nog nooit kennis hadden gemaakt met de homo sapiens werden plotseling geconfronteerd met de komst van een nieuw en veel slimmer roofdier, dat bleef jagen zolang er prooien ter beschikking waren.
Vandaag de dag nog tonen de dieren, die de Galapagos-eilanden bewonen, niet de minste schrik voor de toeristen, die bijna op hun staart of poten trappen. En als we ervan uitgaan dat de eerste groep jagers die de Beringstraat overstaken met honderd waren, dan is de rekening gemakkelijk gemaakt: binnen een kleine 340 jaar zijn ze met tien miljoen, binnen drie tot vijf eeuwen kunnen ze de Mexicaanse golf hebben bereikt en na duizend jaar Vuurland.
Bovendien is het geweten dat een gelijksoortig massaal uitsterven heeft plaats gehad bij de komst van de eerste mensen in Madagascar, Australië, Nieuw-Zeeland en de Polynesische eilanden.

Niet iedereen in Amerika is opgezet met die visie op de eerste bewoners van Amerika.
Voor de indianen en hun verdedigers in de VS is de idee dat hun voorouders zo laat op het appel zijn gekomen en vooral dat zij de oorzaak zouden zijn van het uitsterven van veel diersoorten niet zo prettig, en allesbehalve wetenschappelijk vaststaand.
Taalkundigen, die de talloze talen van de indianen in Amerika (Noord en Zuid) bestudeerden, kwamen op de proppen met de idee dat de paleo-indianen niet in één keer maar in drie keer de Beringstraat zouden zijn overgestoken. Maar volgens hen was de Cloviscultuur nog altijd de cultuur van de eerste van deze drie migraties.
Toen begonnen de genetici aan hun onderzoek van het mitochondriaal DNA van de indianen. Bijna alle indianen behoren tot een van de vier verschillende mitochondriale haplogroepen, waarvan er drie algemeen voorkomen in Azië. Even leek het er op dat daardoor bevestigd werd dat er inderdaad drie migraties zijn geweest. Maar de vierde haplogroep, die in Siberië zo goed als ontbreekt, komt voor in iedere groep inheemse Amerikanen. Dus toch wellicht slechts één enkele migratie uit Azië, van een groep waaronder zich een klein aantal mensen bevonden met de zeldzame vierde haplogroep.
Alle genetici zijn het er echter wel over eens dat de indianen veel eerder dan het Clovismodel suggereert Azië zouden hebben verlaten. Ze spreken van 33.000 tot 34.000 jaar geleden. Dat zou kunnen bevestigd worden door archeologische opgravingen in Chili. Maar de verdedigers van het Clovismodel trekken hun conclusies in twijfel.

Zo zullen we dus nog een tijdje bezig blijven en zoals je misschien al gemerkt hebt, zijn wetenschappers ook mensen, met eigen opvattingen, vooroordelen, negatieve en positieve gevoelens enz. Objectieve wetenschap bestaat niet.



Religie en politiek in de 21ste eeuw

Een interessant artikel over een tot verbazing van velen misschien terugkerend fenomeen: de religieuze bemoeienis met de politiek. Heel de geschiedenis lang is dat zo gewoon geweest, ook hier bij ons. Blijkbaar ten onrechte hebben we de laatste decennia gedacht dat een andere tijd was aangebroken…



Geschiedenis van Amerika I-4

De Cloviscultuur heeft kenmerkende stenen werktuigen: schrapers, schaven om houten speren recht te schaven, bijlen met een scherpe rand. Het meest kenmerkende is de



De paradoxen van Latijns Amerika

De bekende Latijnsamerikaanse schrijver Mario Vargas Llosa geeft in dit artikel een goed inzicht in de bonte wereld van de Latijnsamerikaanse cultuur. Als vooruitlopende illustratie en aanvulling van de sociale en politieke geschiedenis van dat continent is dit artikel meer dan lezenswaard!



Geschiedenis van Amerika I-3

In 1872 vond een arts op zijn boerderij in Delaware stenen pijlpunten, schrapers en bijlen. Die bleken tienduizend jaar oud te zijn en dus te komen van de Pleistoceenmensen, die vermoedelijk uit Azië in Amerika waren terecht gekomen. In de jaren erna vond men op allerlei plaatsen vergelijkbare primitieve werktuigen.
Niet alleen de christenen, die geloofden in de theorie van de verloren stammen Israëls, verwierpen die vondst. Ook antropologen en archeologen geloofden het niet: volgens hen waren die vinders onwetenschappelijke charlatans, die uit waren op publiciteit. Ze waren volgens hen bovendien niet in staat dat wat ze vonden wetenschappelijk op te graven en te onderzoeken.

De ruzie tussen de sceptische wetenschappers en de enthousiaste amateurs zou duren tot in de jaren twintig van vorige eeuw. In 1927 vond een rancher in Folsom (New Mexico) oude botten: de directeur van het Museum of Natural History van Colorado kwam er op af, en vond in augustus een speerpunt die vast zat tussen twee bizonribben. Het bleek de speerpunt te zijn van een pleistocene jager, die duizenden jaren geleden de bizon had geveld.
Het hek was van de dam. Twee jaar later vond een zekere Whiteman, een man met indiaans bloed in de aderen en gefascineerd door de indiaanse gebruiken en cultuur, in Clovis (New Mexico, niet ver van de grens met Texas, 300 km. zuidelijker dan Folsom) op zijn beurt fossiele botten. Maar het duurde nog vier jaar eer hij er een zekere Edgar Howard , promovendus aan de universiteit van Pennsylvania, ervan kon overtuigen zijn vondst au sérieux te nemen.
Howard werkte vier jaar in Clovis. Hij vond er voorwerpen zoals in Folsom, maar ook in een diepere laag heel andere artefacten, groter, dikker en minder mooi afgewerkt. Deze tweede, oudere cultuur werd bekend als de Cloviscultuur (het dorp Clovis kreeg zijn naam van de Frankische koning Clodovech of Clovis, maar heeft er uiteraard voor de rest niets mee te maken).



Geschiedenis van Amerika I-2

1. Wanneer en hoe kwamen de paleo-indianen in Amerika?

Tot ver in de negentiende eeuw werd de vraag waar de indianen vandaan kwamen en hoe ze daar terecht waren gekomen beantwoord vanuit de bijbel of vanuit andere verhalen over mensen en bevolkingsgroepen die in een min of meer ver verleden op één of andere manier verdwenen waren.
Sommigen hebben bv. geopperd dat de indianen verwant waren aan mensen uit Wales, die in vroegere tijden in de nieuwe wereld waren terecht gekomen.
Het meeste succes echter had het verhaal van de



Over filosofie

Filosofie is de poging van de mens om met zijn denken de realiteit van de mens en de wereld waarvan hij een deel is te grijpen, te doorgronden, te verklaren. Politieke filosofie probeert de realiteit van het samenleven te doorgronden en vorm te geven. In Amerika is Michael Walzer blijkbaar één van de bekende politieke filosofen, ‘liberaal’ en links. In een nieuw boek probeert Walzer in het reine te komen met enkele problemen van onze moderne (internationale) wereld, waarin verschillende staatsopvattingen, godsdiensten en moraal met elkaar in botsing komen. Het is allemaal vrij complex, maar dat inzien is het begin van de ‘wijsheid’ (filosofie).



Geschiedenis van Amerika I-1

1. HET VOOR-COLUMBIAANSE AMERIKA

Iedereen weet zo ongeveer wel dat er drie grote rijken bestaan hebben in het Amerika dat Columbus in 1492



Martelkunst

Verleden week werd bekend dat een lid van de CIA onlangs het bevel heeft gegeven om honderden videotapes over ondervragingen van gevangenen te vernietigen. Het is niet de eerste keer dat de Amerikanen de verdenking op zich laadden gevangenen te martelen, helaas. En voor ze in Irak (en naar aanleiding van de oorlog in Irak ook elders) aan het werk gingen, hadden ze een rijkgevulde geschiedenis van doodseskaders, martelingen en verdwijningen in hun achtertuin, Midden en Zuid Amerika. Het artikel waar ik hier naar verwijs, heeft het over die praktijken in die landen. Het is de grote context waarin o.m. onze landgenoten Walter Voortdeckers, Serge Berten, Ward Capiau en Fons Stessel er het slachtoffer van werden in Guatemala. We kunnen het niet genoeg aanklagen en blijven aanklagen. Bij ons hier is een rechtsgeding bezig waarbij naar de schuldigen gezocht wordt voor de moord en verdwijning van Walter en Serge. Je kan er meer over vernemen op deze website: www.guatebelga.be



Geschiedenis van Amerika: inleiding

INLEIDING

Amerika, de Nieuwe Wereld: een immens groot continent, met een lengte van ongeveer 15.000 km. en een breedte van om en bij de 5.000 km ter hoogte van de grens tussen Canada en de VS, en ter hoogte van de Amazonerivier in het Zuiden. Twee grote landmassa



Geschiedenis van Amerika

Vanaf morgen begin ik met de geschiedenis van Amerika, dwz van het westelijk halfrond voor, tijdens en na de ‘ontdekking’ ervan door Columbus. Een geschiedenis, gezien vanuit de bril van de Europeanen die eerst vanuit Spanje en Portugal, daarna vooral vanuit Engeland, Frankrijk en de Nederlanden de nieuwe wereld veroverden en koloniseerden.
Om de twee of drie dagen een bijdrage. Veel leesplezier!



Nucleaire dreiging

Zoals wellicht velen met mij was ik gisteren verrast door de verklaring van de CIA dat Iran al sinds een aantal jaren gestopt zou zijn met zijn pogingen een atoombom te maken. En toch blijft Bush bij zijn uiterst vijandige politiek ten opzichte van Iran. De bom is in de eerste plaats inderdaad een product van ons denken.
Dat zegt Jonathan Shell, een man die al zijn hele leven bezig is – een beetje op zijn eentje – te schrijven over de nucleaire dreiging die over onze wereld hangt. Een zeer interessant interview, ook al is het een beetje lang (dit voor onterecht gehaaste lezers!). Wie ooit op straat kwam tegen nucleaire wapens en sindsdien in slaap is gevallen, moet dringend weer wakker worden.