andrebogaert.be

De laatste week stonden de kranten en tijdschriften vol met artikels over de nieuwe paus. Het leek me dus nutteloos daarnaar te verwijzen. Ik wil toch één uitzondering nog maken. Een artikel uit de New York Times, dat opgesteld werd met medewerking van vroegere collega’s-theologen uit de universiteit van Tübingen in Zuid-Duitsland, waar ook Küng ooit doceerde. Het verklaart wel iets van de roep dat met de nieuwe paus de kerk nog maar eens gekozen heeft voor het verleden. En laat de toekomst toch een beetje open.

C.III Het Rooms-katholieke paradigma van de Middeleeuwen

C.III.11 De crisis van het Rooms-katholieke paradigma (vervolg)

De

C.III Het Rooms-katholiek paradigma van de Middeleeuwen

C.III.11 De crisis van het Rooms-katholieke paradigma

De triomf van het pausdom in zijn strijd tegen de keizer slaat in die dertiende eeuw relatief vlug om in een totale vernedering van de pauselijke macht. Terwijl Innocentius III in het begin van die eeuw het toppunt betekende, is voor Bonifatius VIII aan het einde daarvan de vernedering volkomen.
Kort samengevat: in 1294 wordt meer dan twee jaar nadat de vorige paus is gestorven een wereldvreemde tachtigjarige benedictijnermonnik paus: Celestinus V. Maar reeds na vijf maanden bedankt hij voor de eer en Bonifatius VIII volgt hem op. Deze laatste is een scherpzinnige jurist en onverbiddelijk machtsmens met naar het schijnt pathologische trekken. In 1296 verklaart hij in een bulle

Het is weer wat stiller geworden rond Oekraïne. Wellicht ten onrechte, want wat zich daar heeft afgespeeld zal hoe dan ook zijn weerslag hebben op de machtige buur Rusland en zijn nieuwe ‘tsaar’ Putin.

C.III Het Rooms-katholiek paradigma van de Middeleeuwen

C.III. 10 Christelijke middeleeuwen? (slot)

De Mariaverering.

Hoezeer ook de Mariaverering tijdens de volle Middeleeuwen een enorme bloei heeft gekend, het moest gezegd: de verering van Maria heeft zich eerst in het tweede paradigma, dat van de Oosterse kerk, ontwikkeld. Daar was er een grote, oeroude traditie van verering van moedergodinnen, die ongetwijfeld aanleiding heeft gegeven tot de verering van Maria. Reeds in de 3e/4e eeuw treffen we Maria aan in een gebed en wordt de gedachtenis aan Maria in de liturgie ingevoerd.
Het kon niet anders of dit kreeg een dogmatisch staartje: in het concilie van Efese in 431 werd haar titel van

Dit interview met Orhan Pamuk, naar het schijnt momenteel de bekendste Turkse schrijver, licht wellicht een tikje van de sluier op die voor ons over dit land hangt. Niet zonder belang, want de discussie over de toetreding van Turkije tot de Europese Unie gaat voort…

Toch even een korte reactie van Küng op de keuze van de nieuwe paus. Veel meer is er in feite niet te zeggen. We wachten af.

C.III Het Rooms-katholiek paradigma van de Middeleeuwen

C.III.10 Christelijke middeleeuwen? (vervolg)

Mystiek onder verdenking

Heel wat vrouwen, waaronder Hildegard von Bingen en Mechtild van Maagdenburg, hebben mystieke schriften achtergelaten. Mystiek betekent niet raadselachtig, mysterieus of eenvoudigweg religieus. Het gaat ook niet simpelweg om feiten als zweven, visioenen, extases en stigmata, fenomenen die in de negentiende eeuw door dieptepsychologen en neurologen bestudeerd en

Gevraagd naar het belangrijkste wetenschappelijk probleem dat om een oplossing vraagt, antwoordt de auteur van dit artikel, John Horgan: het feit dat de mens er nog steeds niet in slaagt de oorlog uit te bannen. Daar is inderdaad veel voor te zeggen, zeker als je woont in een land dat er groot op zou willen gaan het beschaafdste van de wereld te zijn en dat toch nog steeds in oorlogen is gewikkeld…

Ik geef toe: het is ver van ons bed. Maar toch niet onbelangrijk: wat zich vandaag in Ecuador afspeelt, kan morgen in Latijns Amerika weer nieuwe impulsen geven aan het verzet tegen de economische bezetting van die landen door de VS. Er is daar iets aan de gang waar naar ik wed zelfs Bush nog niet van weet hoe het zal uitdraaien.

C.III Het Rooms-katholiek paradigma van de Middeleeuwen

C. III.10 Christelijke middeleeuwen?

Het christelijk karakter van de Middeleeuwen is niet beperkt tot verhalen over pausen en keizers, machtsstrijd en kettervervolging, kruistochten en bedelorden, excommunicatie en inquisitie, universiteit en theologie.
We zouden het nog moeten hebben over de doorbraak van de gotiek in de kathedralen van Parijs, Chartres, Laon, Canterbury of Marburg, met hun spitsbogentechniek en mystiek van het licht. We zouden moeten gewagen van het alledaagse leven, dat praktisch en concreet door de kerk werd gedomineerd. Spreken ook over het gemeenschappelijke leven, in vreugde maar ook in angst. In de twaalfde eeuw bv. wordt de idee van het

Hoe komt het dat Hitler en Pol Pot bijna unaniem als misdadigers van de mensheid worden bestempeld, terwijl Stalin, die ook wel één en ander op zijn kerfstok heeft, door zoveel Russen nog op handen wordt gedragen? De befaamde Russische historicus Roy Medvedev, ooit één van de bekendste dissidenten uit de vroegere Sovjet-Unie, geeft er een verklaring voor, die interessant is om te lezen.